Vraag naar biologisch fruit groeit, maar telers zijn terughoudend

Onlangs liet Biomasters -de business unit binnen Fruitmasters waarin biologisch fruit wordt verkocht- weten dat ze op zoek zijn naar telers die willen omschakelen naar biologische teelt. De reden hiervoor is dat de vraag aanzienlijk groter is dan het aanbod. Om deze ontwikkelingen te duiden belde de redactie met David van de Graaf en Robert Elshof uit de biologische fruitteeltsector.
David van de Graaf is voorzitter van de vereniging van biologische fruittelers Prisma en werkt bij Vogelaar Fruitcultures met een gedeeltelijk biologisch geteelde boomgaard. Van de Graaf denkt genuanceerder over de groeimogelijkheden binnen de biologische fruitteelt. In de afgelopen jaren is het areaal biologisch hardfruit in Nederland gedaald van ongeveer 500 naar 450 hectare. Een groot gedeelte hiervan kan verklaard worden door telers die vanwege hun leeftijd ermee stoppen. Vaak wordt vervolgens de boomgaard verkocht en meestal ook gerooid. Dit is een teken dat het animo om de biologische boomgaard voort te zetten klein is. Nieuwkomers die vanuit de gangbare fruitteelt omschakelen of vanuit het niets met biologisch fruitteelt starten zijn een grote uitzondering geworden.

Onzekerheid rond toelating middelen
Als een belangrijke reden voor de geringe animo om biologisch te gaan telen ziet Van de Graaf de problemen rond de toelatingen van beschikbare middelen in de biologische teelt. Om het gewas te beschermen ben je sterk afhankelijk van biologische middelen met een nevenwerking of een tijdelijke toelating. Een voorbeeld hiervan is de bestrijding van appelbloesemkever. In 2023 waren er grote problemen omdat er geen middel tegen de kever was toegelaten. Vorig jaar werd het kevermiddel Raptol uiteindelijk wel tijdelijk toegelaten, maar deze toelating kwam te laat. Of het middel in het komend voorjaar gebruikt mag worden is nog de vraag. Met zoveel onzekerheid rond de toelatingen is het toekomstperspectief erg onzeker. Wel benadrukt Van de Graaf dat de vraag naar biologisch fruit vanuit de markt en de prijsvorming goed zijn. Maar de problemen in de teelt vormen voor telers die willen omschakelen een (te) grote belemmering.

Belang afzetorganisatie soms anders dan dat van de teler
Robert Elshof heeft in Dronten een groot biologisch fruitbedrijf met appels en peren en verhandelt via zijn handelsbedrijf Elshof Organic fruit bv zijn eigen fruit en dat van acht andere biologische fruittelers. Vanwege de grote vraag vanuit de markt snapt hij dat een afzetorganisatie roept om meer aanbod. Telers die meer angst hebben voor prijsdruk door veel nieuwkomers hebben vaak hun eigen kijk op de zaak. Hierbij geldt de kanttekening dat de afgelopen twee jaar biologische telers een kleinere oogst hadden. In het jaar daarvoor was er een grote oogst en waren telers blij dat de laatste appels in augustus verkocht waren. Elshof constateert ook dat het areaal biologisch hardfruit in Nederland krimpt doordat telers vanwege hun leeftijd stoppen. Hij ziet nog wel ruimte voor nieuwe biologische telers, maar merkt vanuit de gangbare telers weinig animo.
De problemen rondom gewasbescherming beschouwt hij niet als onoverkomelijk. Het is niet gemakkelijk, maar het is wel mogelijk om goede appels en peren te telen. Je verkoopt door lagere producties en meer uitval wel aanzienlijk minder dan gangbaar, maar alles wordt voor een goede prijs verkocht. Een voordeel van minder kilo’s per hectare is dat kosten zoals plukken, transport, koelen en sorteren, die per kilo worden berekend, aanzienlijk lager uitvallen. De verschillen tussen bedrijven zijn aanzienlijk, maar als de teelt goed verloopt en je weinig tegenslag hebt met grote probleeminsecten of de bestrijding van schurft, behaal je echt een hoger saldo dan bij gangbare teelt. Daarmee blijft omschakeling naar biologische teelt nog in beeld als serieuze optie.

Voor diegenen die het bericht van Biomasters gemist heeft kanhet lezen op de website van Fruitmasters.